Polecam przeczytanie www.mnd.pl/prawdopodobne_przyczyny dla lepszego zrozumienia tego artykułu.
Badacze odkryli u większości chorych na oba typy SLA nieprawidłowości motoneuronów w postaci łańcuchów białka FUS w komórkach. Mutacja w genie kodującym białko FUS jest uważana za przyczynę niewielkiego odsetka (3-5%) wszystkich przypadków FALS (rodzinne SLA z ang. Family ALS). Jednak w opublikowanych niedawno wynikach badań udało się połączyć tę rzadką genetyczną anomalię z większością przypadków SLA. Jest to przełomowe odkrycie. Dotychczas bowiem znana była konkretna (genetyczna) przyczyna zaledwie ok. 3% wszystkich przypadków SLA. Ogromną większość stanowią więc chorzy z SLA o niewyjaśnionej przyczynie. Badanie to być może pozwoli zrozumieć lepiej patogenezę choroby (szczególnie typu sporadycznego, które stanowi 90% wszystkich przypadków SLA), a tym samym pomoże przyczynić się do wynalezienia lekarstwa.
BADADNIE
Badanie naukowców z Chicago opierało się na analizie pośmiertnej komórek rdzenia kręgowego 78 chorych na SLA (SALS* – 52, FALS – 16 i 10 przypadków chorych na SLA i demencję) oraz 22 osobowej grupy kontrolnej. Nieprawidłowe białko FUS odnaleziono w komórkach rdzenia we wszystkich przypadkach SALS i FALS oprócz tych z potwierdzoną mutacją SOD-1. Takich zmian nie znaleziono natomiast u nikogo z grupy kontrolnej. „Odnaleźliśmy patologię w białku FUS we wszystkich przypadkach sporadycznego SLA i większości rodzinnego – mówi prof. Han-Xiang Deng jeden z neurologów prowadzących badanie i główny autor opublikowanego artykułu – Szacujemy, że pacjenci z nieprawidłowością w białku FUS mogą stanowić aż 90% wszystkich przypadków SLA. Nasze odkrycie sugeruje, że szkodliwe oddziaływanie FUS z innymi białkami może być ważnym czynnikiem w procesie degeneracji motoneuronów u ogromnej większości chorych. Uważamy, że jest to ogromny krok naprzód w odkryciu możliwej przyczyny degeneracji neuronów w SLA, a tym samym nowa droga w rozwoju leczenia tej choroby, ukierunkowana na pozbycie się szkodliwego białka.” Jedyny wyjątek stanowią chorzy z rodzinnym SLA spowodowanym mutacją SOD-1 (czyli ok. 2% wszystkich chorych). Zarówno u tych pacjentów jak i u myszy transgenicznych z mutacją SOD-1 nie odnaleziono żadnej patologii związanej z białkiem FUS. To sugeruje, że ten konkretny rodzaj FALS może mieć inną patogenezę, a więc leczenie takich pacjentów również powinno być inne.
NOWE ODKRYCIE – NOWE PYTANIA
Pomimo, że chorzy z mutacją w genie kodującym białko FUS stanowią niewielki odsetek wszystkich przypadków SLA, najnowsze odkrycie świadczyć może o tym, że białko to występuje powszechnie w uszkodzonych motoneuronach większości chorych. Nie wiadomo jest dlaczego łańcuchy białkowe FUS pojawiają się u chorych, u których nie ma mutacji i czy to właśnie te złogi protein są przyczyną degeneracji motoneuronów w większości przypadków SLA. Ciekawy jest również fakt, że u chorych z mutacją SOD-1 nie odnaleziono w komórkach białka FUS. To tak jakby Ci chorzy stanowić mieli zupełnie odrębny pod względem biochemicznym podtyp SLA. Naukowcy zapewne będą starali się znaleźć odpowiedzi i na te pytania.
Myślę, że aby móc wyciągać jakiekolwiek daleko idące wnioski, odkrycie z Chicago powinno zostać potwierdzone przez inne ośrodki badawcze. Jeśli tak się stanie będzie to ogromny krok naprzód w zrozumieniu patogenezy SLA i rozpocznie się era badań nad możliwościami terapii, która nie tylko opóźniałaby rozwój choroby, ale dawała realne szanse na jej zahamowanie. Może w końcu przestanie być to walka z nieznanym wrogiem…
Ewa Zwonik
*SALS – sporadyczne SLA z ang. Sporadic ALS
Bibliografia:
1. FUS clumps found in majority of cases of MND
2. FUS-immunoreactive inclusions are a common feature in sporadic and non-SOD1 familial amyotrophic lateral sclerosis.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20517935
3. Genetic Link Between Both Types of ALS Discovered
http://www.sciencedaily.com/releases/2010/05/100505173014.htm